Κομμουνιστική Επιθεώρηση τεύχος 3/2014

Κυκλοφόρησε το 3ο τεύχος για το 2014, της Κομμουνιστικής Επιθεώρησης. 

Περιλαμβάνει: 

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Τμήμα Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ: Οι τελευταίες εξελίξεις στην ελληνική οικονομία

Χρήστου Αγγελόπουλου: Για την πορεία του τουριστικού κλάδου

Αιμιλίας Βαμβακίδου & Νίκου Καραθανασόπουλου: Ο ρόλος της κοινοτικής χρηματοδότησης στην ελληνική οικονομία

ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ - ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Βασίλη Όψιμου: Οι διεργασίες στο εθνικιστικό ρεύμα

ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Μάκη Μαΐλη: «Το αστικό πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα από το 1950 έως το 1967»

Της σύνταξης

Λίγες μέρες πριν τις εκλογές, η πολιτική επικαιρότητα κυριαρχείται από τις διεργασίες στα αστικά και οπορτουνιστικά κόμματα, από τις συνεχόμενες ανακατατάξεις σε όλο το μήκος του αστικού πολιτικού φάσματος. Οι επερχόμενες εκλογές αναμένεται να επιταχύνουν αυτές τις εξελίξεις. Μέρος αυτών των διεργασιών αποτελεί και η κινητικότητα γύρω από τις υποψηφιότητες, τόσο για τα όργανα τοπικής διοίκησης όσο και για τις ευρωεκλογές.

Όλο αυτό το ρευστό σκηνικό δημιουργεί κινδύνους εγκλωβισμού της λαϊκής συνείδησης. Η αστική πολιτική αντιπαράθεση με τις «κορόνες» της, με τα συνθήματά της, με τα ψευτοδιλήμματά της, δημιουργεί επιφάσεις, ψεύτικες διαχωριστικές γραμμές και συναισθηματισμούς, που αξιοποιούνται για την απόσπαση της λαϊκής συναίνεσης στην αντιλαϊκή πολιτική, για τον περιορισμό της αντιπαράθεσης «εντός των τειχών» του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης. Αυτή η κινητικότητα, αυτός ο «πλουραλισμός» στην αστική πολιτική σκηνή αποτελεί προϋπόθεση απόκρυψης από τους εργαζομένους του πραγματικού αντιπάλου που έχουν μπροστά τους, της αστικής τάξης, του κράτους της, των διεθνών συμμαχιών της.

Αυτός ο αντίπαλος δεν εμφανίζεται λοιπόν «γυμνός» κι ενιαίος απέναντι στην εργατική τάξη και τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Εμφανίζεται με «κορόνες» περί διαφάνειας, περί «πολέμου κατά της διαφθοράς», περί δικαιοσύνης και άλλα εύηχα. Και το κυριότερο, δεν εμφανίζεται με ένα «πρόσωπο», αλλά με πολλά, τα οποία μάλιστα αντιπαλεύουν το ένα το άλλο: Πότε με το φασιστικό, πότε με το δημοκρατικό· πότε με το κοσμοπολίτικο, πότε με το εθνικιστικό· πότε με το «εκθειαστικό» της ΕΕ, πότε με το «ευρωσκεπτικιστικό»· πότε με το «δεξιό», πότε με το «αριστερό».

Πρόκειται για μια πραγματική σύγχρονη Λερναία Ύδρα. Και όπως ακριβώς συμβαίνει στο μύθο, σύμφωνα με τον οποίο όταν κόβεται ένα κεφάλι φυτρώνουν άλλα δύο στη θέση του, έτσι και στο αστικό πολιτικό σκηνικό η φθορά κάποιου μεγάλου αστικού κόμματος δίνει τη θέση του σε άλλα δύο, τρία, τέσσερα νέα αστικά κόμματα και κινήσεις. Αυτή η διαδικασία δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την αποκάλυψη στα μάτια των εργαζομένων του γεγονότος ότι αυτός ο «πολυκέφαλος» αντίπαλος έχει ενιαία πολεμική ιαχή απέναντι στην εργατική τάξη: «Κέρδη, ανταγωνιστικότητα, παραγωγικότητα, ανάπτυξη» φωνάζουν όλοι μαζί -περισσότερο ή λιγότερο ανοιχτά- από τη «Χρυσή Αυγή» μέχρι το ΣΥΡΙΖΑ και τα «μεταβατικά στάδια» του «Σχεδίου Β΄». Όλοι μαζί προσπαθούν, ο καθένας με το δικό του τρόπο, να μας πείσουν ότι η ευημερία των εργαζομένων περνάει μέσα από την ευημερία των αφεντικών.

Η πραγματική διαχωριστική γραμμή που διαπερνά τη σημερινή κοινωνία μπορεί να αναδειχτεί μόνο αν αφήσουμε για λίγο τη θορυβώδη σφαίρα της πολιτικής κι εστιάσουμε στη λιγότερο φλύαρη -αλλά πολύ πιο διαυγή σφαίρα- της οικονομίας. Μόνο καταφεύγοντας σε αυτήν τη σφαίρα μπορούν να κατανοηθούν σε βάθος οι εξελίξεις στη σφαίρα της πολιτικής, μόνο εκεί μπορεί να τραβηχτεί το «πέπλο» που κρύβει την ουσία των πραγμάτων.

Αυτό που φαίνεται ως ισότητα στην πολιτική, αποκαλύπτεται ως ανισότητα στην οικονομία. Αυτό που φαίνεται ως τυπική ελευθερία στην πολιτική, αποκαλύπτεται ως ουσιαστική ανελευθερία στην οικονομία. Αυτό που φαίνεται ως ριζική διαφορά στην πολιτική αντιπαράθεση, αποκαλύπτεται ως σύγκλιση στην αντιπαράθεση για το δρόμο ανάπτυξης της κοινωνίας.

Πόσο «ίσοι» είναι αλήθεια οι μεγαλομέτοχοι της πολυεθνικής Lafarge (οι οποίοι στο πλαίσιο αναδιαρθρώσεων για αύξηση της κερδοφορίας έκλεισαν την «ΑΓΕΤ Ηρακλής» στη Χαλκίδα) με τους απολυμένους εργαζομένους της; Πόσο «ελεύθερος» είναι ο εργαζόμενος της αλυσίδας καταστημάτων καφεστίασης «Mikel» ν’ αρνηθεί την απαίτηση του εργοδότη να υπογράψει ιδιωτικό συμφωνητικό, με το οποίο δηλώνει ότι αρνείται ν’ αναζητήσει συμπληρωματική εργασία; Ποια είναι η ελευθερία επιλογής του εργαζομένου της «Ηλεκτρονικής Αθηνών», από τον οποίο η εργοδοσία ζητάει να της χαρίσει «οικειοθελώς» ένα μισθό για τη «στήριξη της οικονομικής της ανάκαμψης»; Πόσο ουσιαστικά είναι στην πράξη τα «συνταγματικά κατοχυρωμένα» δικαιώματα του εκλέγεσθαι και της απεργίας, όταν ο εσωτερικός κανονισμός της «Coca-Cola» απαιτεί από τους εργαζομένους να πάρουν την έγκριση της εταιρείας αν θέλουν να είναι υποψήφιοι στις εκλογές ή όταν σε πολλές περιπτώσεις η συμμετοχή σε απεργία συνεπάγεται την απόλυση;

Στη σφαίρα της οικονομίας αποκαλύπτεται η πραγματική διαχωριστική γραμμή μεταξύ των αντιτιθέμενων τάξεων που συναπαρτίζουν την κοινωνία μας, αποκαλύπτεται ποιος είναι αυτός που πραγματικά παίρνει τις αποφάσεις που καθορίζουν τις ζωές των εργαζομένων, ακόμα κι αν δεν κατεβαίνει ως υποψήφιος στις εκλογές, ακόμα κι αν ο ίδιος δεν ψηφίζει νόμους στη Βουλή. Στη σφαίρα της οικονομίας αποκαλύπτεται ποιες αναγκαιότητες, ποια συμφέροντα βρίσκονται πίσω από τις πολιτικές αποφάσεις, από την ψήφιση νόμων, από τη διαμόρφωση κομμάτων.

Η πολιτική ρευστότητα που εμφανίζεται στην αστική πολιτική σκηνή δεν πρέπει λοιπόν να κρύψει το γεγονός ότι όλα τα κόμματα της αστικής διαχείρισης υπόσχονται τη δημιουργία των γενικών συνθηκών κερδοφορίας και ανταγωνιστικότητας των καπιταλιστών στη σφαίρα της οικονομίας. Σε αυτόν το στόχο -και κατ’ επέκταση σε όσα συνεπάγεται για τους εργαζομένους- η σύμπλευση είναι απόλυτη. Αυτή η σύμπλευση βρίσκεται άλλωστε πίσω από τη μετατροπή των κομμάτων αυτών και των αντίστοιχων σχηματισμών τους στην τοπική διοίκηση, σε συγκοινωνούντα δοχεία. Αυτή η σύμπλευση βρίσκεται πίσω από τις μεταξύ τους συμμαχίες, σε όλα τα επίπεδα. Τα σχετικά παραδείγματα μόνο του τελευταίου διμήνου είναι αποκαλυπτικά: Κοινό ψηφοδέλτιο ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ στο Εργατικό Κέντρο Δράμας και ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ - «Χρυσής Αυγής» στο Σωματείο Ιδιωτικών Τεχνικών Υπαλλήλων Ελασσόνας, συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ - ΝΔ στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, από κοινού απόρριψη της πρότασης του ΚΚΕ στο δήμο της Αθήνας και σε άλλους δήμους να μη δοθεί καμία προεκλογική διευκόλυνση στους νεοναζί κ.ά.

Άλλωστε όλα αυτά τα κόμματα, στο βαθμό που διεκδικούν να διαχειριστούν από κυβερνητικές θέσεις την καπιταλιστική οικονομία και κοινωνία, οφείλουν να κρατούν διαρκώς «ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας» μεταξύ τους. Χαρακτηριστική είναι η κριτική της εφημερίδας του ΣΥΡΙΖΑ, της «Αυγής», πριν λίγες μέρες στη ΔΗΜΑΡ: «Γιατί από τώρα επιχειρεί να κάψει την πιθανότητα συνεργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, στην πιθανότητα που οι ψήφοι του κόμματος του κ. Καμμένου χρειάζονται για το σχηματισμό κυβέρνησης, λέγοντας πως οι ΑΝΕΛ είναι “χρυσαυγίτες με πολιτικά”; Έλεος! Η πατρίδα μας κινδυνεύει με ισόβια υποδούλωση και αφανισμό». Από τη μία «κορόνες» περί «ακροδεξιάς ΝΔ», από την άλλη ανοιχτές πόρτες συνεργασίας με τους ΑΝΕΛ. Τα παραπάνω κινούνται στην ίδια κατεύθυνση με τις δηλώσεις Τσίπρα, ο οποίος δήλωνε ότι «η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι μία κυβέρνηση που θα εκπλήξει… με το πολιτικό της εύρος» («Real News», 16 Μάρτη 2014).

Η «ανοχή» άλλωστε του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι σε «εθνικίζουσες» απόψεις δεν εξαντλείται στους διαύλους επικοινωνίας με τους ΑΝΕΛ. Ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες εξελίξεις με το ξεδίπλωμα της υπόθεσης Μπαλτάκου και η αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος λίγο - πολύ εστίασε την κριτική του στους κυβερνητικούς χειρισμούς γύρω από την ποινική διαδικασία εναντίον της «Χρυσής Αυγής», βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τα εγκλήματα της ναζιστικής οργάνωσης. Μάλιστα ο βουλευτής του, Στάθης Παναγούλης, δεν αρνήθηκε ότι συνομιλεί με τη «Χρυσή Αυγή», ενώ δήλωσε διατεθειμένος ακόμα και να υπερασπιστεί τον Κασιδιάρη στο δικαστήριο αν του ζητηθεί κάτι τέτοιο. Τις ίδιες «ανοχές» είχε επιδείξει και πριν λίγους μήνες με την αρχική επιλογή της υποψηφιότητας του γνωστού για τις «φιλοχρυσαυγίτικες» απόψεις του, Καρυπίδη στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Τις ίδιες «ανοχές» επέδειξε και πρόσφατα κατά την αρχική επιλογή ως υποψήφιου περιφερειακού σύμβουλου, του Α. Κουρτ στην Ανατολική Μακεδονία - Θράκη, ο οποίος είναι γνωστός στην περιοχή για τις επαφές του με την εθνικιστική «Τουρκική Ένωση Ξάνθης», ακόμα και με τους περιβόητους «Γκρίζους Λύκους» της Τουρκίας.

Την ίδια στιγμή βέβαια προέκυψε και η φαινομενικά αντιφατική αρχική επιλογή της υποψηφιότητας της βραβευμένης απ’ το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, Σ. Σουλεϊμάν στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσπάθησε μάλιστα να παρουσιάσει τις κοσμοπολίτικες απόψεις της ως διεθνιστική πολιτική. Αποκρύπτει την ιμπεριαλιστική αξιοποίηση αντιλήψεων που βοηθούν στην υποδαύλιση εθνοτικών και θρησκευτικών διαφορών. Στη συνέχεια αποκήρυξε τη συγκεκριμένη υποψηφιότητα με κριτική η οποία συμπλέει με την αντίστοιχη του τουρκικού εθνικισμού μέσα στη μουσουλμανική μειονότητα.

Η συγκεκριμένη συνύπαρξη κοσμοπολίτικων κι εθνικιστικών επιλογών στο συγκεκριμένο κόμμα δεν γίνεται άλλωστε για πρώτη φορά. Ενδεικτικός ήταν ο τρόπος που κινήθηκε ο Συνασπισμός το 1992, όταν από τη μία τον Απρίλη ψήφιζε την κοσμοπολίτικη Συνθήκη του Μάαστριχτ, τη μήτρα των μνημονίων διαρκείας σε όλη την ΕΕ, με την οποία αίρονταν οι περιορισμοί στην επιδίωξη του καπιταλιστικού κέρδους, ενώ από την άλλη δύο μήνες πριν, το Φλεβάρη, συμμετείχε ανοιχτά στα εθνικιστικά συλλαλητήρια για το Μακεδονικό. Χαρακτηριστικές μάλιστα της θέρμης με την οποία συμμετείχε στα συλλαλητήρια αυτά, ήταν οι δηλώσεις κάποιων πρωτοκλασάτων στελεχών του που έχουν μείνει στην ιστορία. Έτσι ο Λ. Κύρκος σχολίαζε -δίπλα στο Μητροπολίτη Παντελεήμονα- ως εξής την απουσία του ΚΚΕ από τα εθνικιστικά συλλαλητήρια: «Είμαστε όλοι εδώ… πλην Λακεδαιμονίων», ενώ ο σημερινός «αριστερός ψάλτης» της δυνατότητας φιλολαϊκής διαχείρισης του καπιταλισμού, Π. Λαφαζάνης, χαρακτήριζε τις θέσεις του ΚΚΕ ως «παλαιοδιεθνιστικές» («Αυγή», 14 Φλεβάρη 1992).

Η συνύπαρξη κοσμοπολίτικων κι εθνικιστικών απόψεων αποτελεί συστατικό στοιχείο όλων των κομμάτων αστικής διαχείρισης, αν και σε διαφορετικές αναλογίες, σύμφωνα με τις ιδεολογικές αναφορές του καθενός και τη συγκυρία. Αυτές οι δυνάμεις πάντα έπαιζαν και στα δύο ταμπλό. Αυτό που επιθυμούν άλλωστε αυτά τα κόμματα να κάνουν μέσω της κυβερνητικής τους ανάδειξης είναι η διαμόρφωση των γενικών συνθηκών κερδοφορίας του κεφαλαίου. Και αυτή η επιδίωξη υπαγορεύει το συνδυασμό τόσο των κοσμοπολίτικων όσο και των εθνικιστικών επιλογών, ανάλογα με το εσωτερικό και διεθνές πλαίσιο, στο οποίο λαμβάνει κάθε φορά χώρα.

Αυτές ακριβώς οι ανάγκες της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των καπιταλιστών είναι που «τραβούν το χαλί» κάτω από τη δημιουργία ψεύτικων ελπίδων, που εντέχνως προσπαθούν να δημιουργήσουν ενόψει των εκλογών και οι δύο βασικοί πυλώνες του αστικού πολιτικού συστήματος.

ΝΔ και ΠΑΣΟΚ προσπαθούν να καλλιεργήσουν την εντύπωση ότι «τα δύσκολα είναι πίσω μας», ότι αχνοφαίνεται η στιγμή που «οι θυσίες των Ελλήνων αρχίζουν να πιάνουν τόπο», αρκεί βέβαια να διατηρηθεί η «κυβερνητική σταθερότητα» και το «σταθερό τιμόνι». Προσπαθούν να παρουσιάσουν τις προοπτικές περιορισμένης αναζωογόνησης της καπιταλιστικής οικονομίας, ως «ευλογία» για τους εργαζομένους. Αποκρύπτουν ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη είναι ανάπτυξη για το κεφάλαιο και γι’ αυτό προϋποθέτει τη διατήρηση και συνέχιση των αναδιαρθρώσεων που αυτό έχει ανάγκη. Αποκρύπτουν ταυτόχρονα ότι δεν μπορεί να οδηγήσει σε ανάκτηση των απωλειών, αφού η διασφάλιση της φθηνότερης εργατικής δύναμης, η προσφορά νέων πεδίων τοποθέτησης των κεφαλαίων, οι ευνοϊκές φορολογικές και περιβαλλοντικές ρυθμίσεις για τους επιχειρηματικούς ομίλους αποτελούν απαράβατους όρους για την προσέλκυση επενδύσεων, για την καπιταλιστική ανάκαμψη.

Την ίδια ταύτιση της καπιταλιστικής ανάπτυξης με τη λαϊκή ευημερία αποδέχεται στο ακέραιο και ο ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος όμως κατηγορεί την κυβέρνηση ότι με την πολιτική της καταδικάζει την οικονομία σε ύφεση χωρίς προοπτική ανάπτυξης. Γι’ αυτό και συνθηματολογικά διακηρύσσει: «Στις 25 ψηφίζουμε, στις 26 φεύγουν». Αυτό που φυσικά αποκρύπτει είναι ότι στις 26 Μάη, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών, θα παραμένουν αμετάβλητοι όλοι εκείνοι οι παράγοντες που καθορίζουν τη ζωή του λαού. Οι καπιταλιστές θα έχουν και στις 26 στην ιδιοκτησία τους τα εργοστάσια, τα καράβια, τα εμπορικά κέντρα, και θ’ αποφασίζουν τι, πόσο, πώς και πού θα παράγεται. Εδώ θα είναι στις 26 και οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις που θα απειλούν πάντα να μετατρέψουν την «ευχή» του ενεργειακού -και όχι μόνο- πλούτου της Ελλάδας στην «κατάρα» του πολέμου των επιχειρηματικών ομίλων για την εκμετάλλευσή του. Εδώ θα είναι στις 26 και οι ψηφισμένοι αντιλαϊκοί νόμοι που αποτελούν «χέρι βοηθείας» στην προσπάθεια των καπιταλιστών ν’ αυξήσουν τα κέρδη τους. Εδώ θα είναι όλοι οι μηχανισμοί που εξασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρξει η παραμικρή μετατόπιση από τη γραμμή πλεύσης που επιτάσσει η επιδίωξη της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου - από τις θεμελιώδεις τέσσερις ελευθερίες του Μάαστριχτ μέχρι τις πιο πρόσφατες Συνθήκες, που εξειδικεύουν την ίδια στρατηγική στις σημερινές συνθήκες: Η στρατηγική «Ευρώπη 2020», το Σύμφωνο για την «Οικονομική Διακυβέρνηση» της ΕΕ, το «Σύμφωνο για το ευρώ+». Με λίγα λόγια, οι ράγες είναι καθορισμένες και συμφωνημένες απ’ όλους τους διεκδικητές της αστικής κυβέρνησης. Αυτό που θα καθορίσουν οι εκλογές είναι ο μηχανοδηγός.

Το ΚΚΕ δεν σημειώνει τα παραπάνω για ν’ απογοητευτούν οι εργαζόμενοι. Το αντίθετο. Τα σημειώνει για να τους βοηθήσει να δουν πιο καθαρά τον πραγματικό τους αντίπαλο, για να «στοχεύσουν» καλύτερα τα πυρά τους. Αυτό θα σηματοδοτήσει (και για την επόμενη ημέρα των εκλογών) η ενίσχυση των ψηφοδελτίων που στηρίζει το ΚΚΕ. Και αυτές οι εκλογές πρέπει να συμβάλουν στη δημιουργία μιας ισχυρής λαϊκής αντιπολίτευσης, που θα είναι ετοιμοπόλεμη την επόμενη ημέρα να δώσει τη μάχη της ανακούφισης των λαϊκών στρωμάτων από την αντιλαϊκή λαίλαπα, δημιουργώντας ταυτόχρονα τις προϋποθέσεις για τη ριζική ανατροπή του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης που τσακίζει τη ζωή τους. Άλλωστε και σε αυτήν τη μάχη το ΚΚΕ αναδεικνύει ότι μόνο στο πλαίσιο της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας, η αύξηση του πλούτου που παράγουν οι εργαζόμενοι μεταφράζεται σε αύξηση της ευημερίας τους, ακριβώς γιατί σε αυτήν παραμερίζονται οι κεφαλαιοκράτες που παρασιτικά ιδιοποιούνται μεγάλο μέρος αυτού του πλούτου χωρίς να παράγουν τίποτα.

Το παρόν τεύχος της ΚΟΜΕΠ εστιάζει στις οικονομικές εξελίξεις που, όπως τονίσαμε, αποτελούν τη βάση της πορείας αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού συστήματος. Το τεύχος αυτό, μαζί με το προηγούμενο που ήταν αφιερωμένο στην ΕΕ και το επόμενο που θα ασχοληθεί με πλευρές της αναδιάταξης των αστικών πολιτικών σχηματισμών, αποτελεί απαραίτητο υλικό για την κατανόηση των εξελίξεων, την εύστοχη κι επίκαιρη ιδεολογικοπολιτική παρέμβαση του Κόμματος.

Καταρχάς, στο τεύχος αυτό περιλαμβάνεται άρθρο του Τμήματος Οικονομίας για τις τελευταίες εξελίξεις στην ελληνική οικονομία. Το κείμενο αναφέρεται στην προοπτική μετάβασης από τη φάση της ύφεσης της κρίσης, στη φάση της περιορισμένης αναζωογόνησης της ελληνικής οικονομίας. Αναδεικνύει τις προτεραιότητες αλλά και τις αντιθέσεις, που υπάρχουν στους κόλπους της αστικής τάξης και των κρατικών επιτελείων, στο φόντο της αναμενόμενης αναζωογόνησης. Την ίδια στιγμή αποδεικνύει, επισημαίνει με επιχειρήματα, γιατί καμία ελπίδα δεν πρέπει να εναποθέσουν οι εργαζόμενοι στην καπιταλιστική ανάπτυξη για τη βελτίωση της ζωής τους.

Το επόμενο άρθρο αναφέρεται στις εξελίξεις στην πορεία του Τουρισμού, ως ενός από τους κλάδους στους οποίους τα αστικά επιτελεία στηρίζουν τις προσδοκίες τους για ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Το άρθρο σκιαγραφεί τη σημερινή κατάσταση και τις ευοίωνες τάσεις στον κλάδο. Μέσα από την παρουσίαση της επίδρασης αυτών των τάσεων στους εργαζομένους στον κλάδο, όσο και των πρόσφατων κρατικών παρεμβάσεων, αποδεικνύεται ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη δεν συνεπάγεται αλλά -αντίθετα- αντιστρατεύεται την ανάπτυξη της λαϊκής ευημερίας.

Το άρθρο «Για το ρόλο της κοινοτικής χρηματοδότησης στην ελληνική οικονομία» εξετάζει το ΕΣΠΑ 2007-2013, καθώς και τις κατευθύνσεις του νέου Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) 2014-2020 της ΕΕ. Το άρθρο παρουσιάζει τις αντιθέσεις και τους ανταγωνισμούς των κρατών - μελών της ΕΕ, που εκφράστηκαν στις συζητήσεις για το νέο ΠΔΠ, αλλά και τη συμβιβαστική λύση που συμφωνήθηκε στη σύνοδο κορυφής στις αρχές Φλεβάρη του 2013. Στο πλαίσιο αυτών των ανταγωνισμών παρουσιάζει και τις επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης, την κυβερνητική εξειδίκευσή του, καθώς και τις θέσεις των αστικών κομμάτων που εκφράζουν πολιτικά με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τις επιδιώξεις της ελληνικής αστικής τάξης.

Το άρθρο «Για τις διεργασίες στο εθνικιστικό ρεύμα» σκιαγραφεί την έντονη κινητικότητα που παρατηρείται στον ευρύτερο εθνικιστικό χώρο, ο οποίος εκτείνεται από τους ΑΝΕΛ και τη «Χρυσή Αυγή» μέχρι το εσωτερικό της σημερινής ΝΔ. Πρόκειται για δυνάμεις που, παρά τις σημαντικές τους διαφορές, απευθύνονται σε μεγάλο βαθμό σε κοινό ακροατήριο. Αναδεικνύεται ότι οι θέσεις αυτών των δυνάμεων, παρά τις συχνές «αντιπλουτοκρατικές» φραστικές περικοκλάδες, κινούνται στην κατεύθυνση στήριξης της καπιταλιστικής κερδοφορίας, ενώ εντάσσονται στους ενδοϊμπεριαλιστικούς και ενδοαστικούς ανταγωνισμούς.

Τέλος, η ΚΟΜΕΠ παρουσιάζει σε αυτό το τεύχος μια νέα έκδοση της «Σύγχρονης Εποχής», τη μελέτη του υπεύθυνου του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, Μάκη Μαΐλη, με τίτλο «Το αστικό πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα από το 1950 έως το 1967». Οι εξελίξεις αυτής της περιόδου μπορούν να έχουν ιδιαίτερη συμβολή στην ανάπτυξη εύστοχου θεωρητικού και μεθοδολογικού κριτηρίου για την ερμηνεία των αντίστοιχων σημερινών εξελίξεων στο πολιτικό σύστημα της Ελλάδας. Τόσο η περίοδος 1950-1967 όσο και η σημερινή, χαρακτηρίζονται από έντονη κινητικότητα στη διαμόρφωση νέων αστικών κομμάτων στη βάση των επιδιώξεων της ελληνικής αστικής τάξης, των αντιθέσεων και των συμμαχιών της με άλλες εθνοκρατικά συγκροτημένες αστικές τάξεις. Από την ανάλυση του βιβλίου απορρέουν και συγκεκριμένα συμπεράσματα για την ικανότητα της ιδεολογικής - πολιτικής πρωτοπορίας του εργατικού κινήματος, του ΚΚΕ στη χώρα μας, να κρατά μέσα στον κυκεώνα των εξελίξεων σταθερό τον προσανατολισμό της στη συγκέντρωση δυνάμεων για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας.

Στο παρόν τεύχος της ΚΟΜΕΠ δημοσιεύονται τα Κομματικά Ντοκουμέντα της περιόδου από 17.2.2014 έως 30.4.2014.